AVRUPA INSAN HAKLARI MAHKEMESINE YAPILMIS BAZI BASVURULARIN
TAZMINAT ÖDENMEK SURETIYLE ÇÖZÜMÜNE DAIR KANUN
Kanun No. 6384; Kabul Tarihi: 9/1/2013.
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amaci, Avrupa Insan Haklari Mahkemesine yapilmis bazi
basvurularin tazminat ödenmek suretiyle çözümüne dair esas ve usullerin belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Kanun;
a) Ceza hukuku kapsamindaki sorusturma ve kovusturmalar ile özel hukuk ve idare
hukuku kapsamindaki yargilamalarin makul sürede sonuçlandirilmadigi,
b) Mahkeme kararlarinin geç veya eksik icra edildigi ya da hiç icra edilmedigi,
iddiasiyla Avrupa Insan Haklari Mahkemesine yapilmis basvurulari kapsar.
(2) Avrupa Insan Haklari Sözlesmesi ve Türkiye'nin taraf oldugu ek protokoller
kapsaminda korunan haklara iliskin Avrupa Insan Haklari Mahkemesinin yerlesik içtihatlari
dogrultusunda Ülkemiz aleyhine verilen ihlal kararlarinin yogunlugu dikkate alinmak
suretiyle, Adalet Bakanliginca teklif edilecek diger ihlal alanlari bakimindan da Bakanlar
Kurulu karariyla bu Kanun hükümleri uygulanabilir.
(3) Idari nitelikteki sorusturmalardan kaynaklanan basvurular hakkinda bu Kanun
hükümleri uygulanmaz.
Tanimlar
MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanmasinda;
a) Bakanlik: Adalet Bakanligini,
b) Basvuran: Avrupa Insan Haklari Mahkemesine basvurmus olanlari,
c) Basvuru: Avrupa Insan Haklari Mahkemesine yapilmis olan basvuruyu,
ç) Komisyon: Tazminat talebi hakkinda karar vermek amaciyla kurulan Komisyonu,
d) Müracaat: Komisyona iletilen talebi,
e) Müracaat eden: Komisyondan tazminat talebinde bulunanlari,
ifade eder.
Komisyon ve çalisma esaslari
MADDE 4- (1) Bu Kanun kapsaminda yapilacak müracaatlar hakkinda karar vermek
üzere Bakanligin merkez, bagli ve ilgili kuruluslarinda çalisan hâkim ve savcilar arasindan
Adalet Bakani tarafindan atanacak dört kisi ile Maliye Bakani tarafindan Maliye Bakanligi
personeli arasindan atanacak bir kisiden olusan toplam bes kisilik bir Komisyon kurulur.
Komisyon Baskani bu üyeler arasindan Adalet Bakani tarafindan seçilir.
(2) 9 uncu madde hükmü sakli kalmak üzere Komisyon üyelerine, müracaatlar
sonuçlandirilincaya kadar baska bir görev verilmez.
(3) Komisyon, üye sayisinin salt çogunluguyla toplanir ve toplantiya katilanlarin salt
çogunluguyla karar verir.
(4) Komisyonun sekretarya hizmetleri Bakanlik tarafindan yürütülür.
(5) Kamu kurum ve kuruluslari ile yargi mercileri, Komisyonun görevi kapsaminda ihtiyaç
duydugu her türlü bilgi ve belgeyi gecikmeksizin Komisyona göndermek zorundadir.
Müracaatin sekli ve süresi
MADDE 5- (1) Komisyona müracaat, Avrupa Insan Haklari Mahkemesine basvuru
tarihini ve numarasini gösteren resmi kayit kabul mektubu, basvuru formu ve diger ilgili bilgi
ve belgelerle birlikte, müracaat edenin kimlik bilgilerini içeren imzali bir dilekçeyle yapilir.
(2) Basvuran, bu maddenin yürürlüge girdigi tarihten itibaren alti ay içinde Komisyona
müracaat edebilir. Bu süre içinde müracaatta bulunmayanlar Avrupa Insan Haklari Mahke-
mesinin münhasiran iç hukuk yollarinin tüketilmemis olmasi gerekçesine dayanan kabul
edilemezlik kararinin kendilerine tebliginden itibaren bir ay içinde de Komisyona müracaat
edebilirler.
(3) Bakanlar Kurulu karariyla;
a) 2 nci maddenin ikinci fikrasi uyarinca Kanunun kapsaminin genisletilmesi,
b) 9 uncu maddenin ikinci fikrasi uyarinca sürenin uzatilmasi,
durumunda müracaat hakki kazananlar, bu haklarini Bakanlar Kurulu kararinin Resmî
Gazete’de yayimi tarihinden itibaren alti ay içinde kullanabilirler.
(4) Müracaatin Cumhuriyet bassavciliklari araciligiyla da yapilmasi mümkündür. Cumhu-
riyet bassavciligi, müracaat evrakini derhal Komisyona gönderir. Bu durumda Cumhuriyet
bassavciligina yapilan müracaat tarihi esas alinir.
(5) Müracaatlara iliskin düzenlenecek kâgitlar damga vergisinden, yapilacak islemler
harçlardan müstesnadir.
Müracaatin reddi
MADDE 6- (1) Komisyon;
a) Müracaat konusu basvurunun, Avrupa Insan Haklari Mahkemesince öngörülen iç hukuk
yollarinin tüketilmesi kosulu disindaki diger kabul edilebilirlik sartlarini tasimadigini,
b) Komisyona süresinde müracaat edilmedigini,
c) Müracaat edenin hukuki menfaati olmadigini,
ç) Müracaatin 2 nci madde kapsamina girmedigini,
tespit ederse müracaati reddeder.
Müracaat hakkinda karar ve karara itiraz
MADDE 7- (1) Komisyon, müracaat hakkinda dokuz ay içinde karar vermek zorundadir.
(2) Komisyon, Avrupa Insan Haklari Mahkemesinin emsal kararlarini da gözetmek
suretiyle müracaat konusunda gerekçeli olarak karar verir.
(3) Komisyon kararlarina karsi teblig tarihinden itibaren on bes gün içinde Komisyon
araciligiyla Ankara Bölge Idare Mahkemesine itiraz edilebilir. Itiraz dilekçesi müracaata
iliskin diger tüm belgelerle birlikte derhal itiraz merciine gönderilir. Bu itiraz öncelikli
islerden sayilarak üç ay içinde karara baglanir. Mahkeme tarafindan Komisyon karari yerinde
görülmezse isin esasi hakkinda karar verilir. Itiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
(4) Ödenmesine karar verilen tazminat, kararin kesinlesmesinden itibaren üç ay içinde
Bakanlik tarafindan ödenir. Ödemeye iliskin düzenlenecek kâgitlar damga vergisinden,
yapilacak islemler harçlardan müstesnadir.
Kararin ilgili adli veya idari mercie bildirimi
MADDE 8- (1) Komisyona yapilan müracaat sonucunda Komisyonun kesinlesen
kararlarinin bir örnegi müracaata konu islemin yapildigi adli veya idari mercie gönderilir.
(2) Müracaata konu islem henüz sonuçlandirilmamissa ilgili adli veya idari merci
tarafindan bu islem ivedilikle sonuçlandirilir.
Süre
MADDE 9- (1) Bu Kanun, 23/9/2012 tarihi itibariyla Avrupa Insan Haklari Mahkemesi
nezdinde kaydedilmis basvurular hakkinda uygulanir.
(2) Birinci fikradaki süre Bakanligin teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca uzatilabilir.
GEÇICI MADDE 1- (1) Komisyon üyeleri, bu Kanunun yayimlandigi tarihten itibaren en
geç bir ay içinde atanir.
Yürürlük
MADDE 10- (1) Bu Kanunun;
a) 5 inci maddesi yayimi tarihinden itibaren bir ay sonra,
b) Diger maddeleri yayimi tarihinde,
yürürlüge girer.
Yürütme
MADDE 11- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(s. sayisi: 342)
